1. طبل زدن در جشنهاى میلاد و غیر آن چه حکمى دارد؟
ج: استفاده از آلات نوازندگى و موسیقى به نحو لهوى و مطرب و مناسب با مجالس لهو و گناه به‌طور مطلق حرام است.
2. دست زدن همراه با شادى و خواندن و ذکر صلوات بر پیامبر اکرم و آل او(صلوات الله علیهم اجمعین) در جشن‌هایى که به مناسبت ایام ولادت ائمه معصومین (صلوات الله علیهم اجمعین) و اعیاد وحدت و مبعث برگزار مى‌شود چه حکمى دارد؟ اگر این جشنها در مکانهاى عبادت مانند مسجد و نمازخانههاى ادارات و مؤسسات دولتى و یا حسینیهها برگزار شوند، حکم آنها چیست؟
ج: به‌طور کلى کفزدن فى‌نفسه به نحو متعارف در جشنهاى اعیاد یا براى تشویق و تأیید و مانند آن اشکال ندارد ولى بهتر است فضاى مجالس دینى به‌خصوص مراسمى که در مساجد و حسینیهها و نمازخانهها برگزار مى‌شود، به ذکر صلوات و تکبیر معطّر گردد تا انسان به ثواب آنها برسد.
3. در حسینیهها و مساجد بیشتر مناطق به‌خصوص روستاها مراسم شبیهخوانى (شبیه خوانى: نمایش وقایع حادثه کربلا است که به‌صورت سنتى در یک مکان ثابت و یا در حال حرکت در مسیرهاى عزادارى حسینى انجام مى‌شود.)به اعتبار اینکه از سنتهاى قدیمى است برگزار مى‌شود که گاهى اثر مثبتى در نفوس مردم دارد، این مراسم چه حکمى دارند؟
ج: اگر مراسم شبیهخوانى مشتمل بر امور دروغ و باطل نباشند و مستلزم مفسده هم نباشند و با توجه به مقتضیات زمان باعث وهن مذهب حق هم نشوند، اشکال ندارند، ولى در عین حال بهتر است که به جاى آنها، مجالس وعظ و ارشاد و ذکر مصائب حسینى و مرثیه خوانى بر پا شود.
4. استفاده از طبل و سنج و شیپور و همچنین زنجیرهایى که داراى تیغ هستند در مجالس و دستههاى عزادارى چه حکمى دارد؟
ج: اگر استفاده از زنجیرهاى مزبور موجب وهن مذهب در برابر مردم شود و یا باعث ضرر بدنى قابل توجهى گردد، جایز نیست ولى استفاده از شیپور و طبل و سنج به نحو متعارف اشکال ندارد.
5. در بعضى از مساجد در ایام عزادارى از عَلَمهاى متعددى استفاده مى‌شود که داراى تزئینات زیاد و گرانبهایى است و گاهى موجب سؤال متدینین از اصل فلسفه آنها مىگردد و در برنامههاى تبلیغى خلل ایجاد مىکند و حتّى با اهداف مقدس مسجد تعارض دارد، حکم شرعى در این رابطه چیست؟
ج: اگر قرار دادن آنها در مسجد با شئونات عرفى مسجد منافات داشته باشد و یا براى نمازگزاران مزاحمت ایجاد کند، اشکال دارد.
6. اگر شخصى عَلَمى را براى عزادارى سیدالشهدا(علیه‌السلام) نذر کرده باشد، آیا جایز است مسئولین حسینیه از قبول آن خوددارى کنند؟
ج: این نذر، متولّى حسینیه و هیأت امناء آن را ملزم به قبول عَلَم نمىکند.
7. استفاده از عَلَم در مراسم عزادارى سیدالشهدا(علیه‌السلام) با قرار دادن آن در مجلس عزا یا حمل آن در دسته عزادارى چه حکمى دارد؟
ج: فى‌نفسه اشکال ندارد ولى نباید این امور جزء دین شمرده شوند.
8. اگر بعضى از واجبات از مکلّف به سبب شرکت در مجالس عزادارى فوت شود مثلاً نماز صبح قضا شود، آیا بهتر است بعد از این در این مجالس شرکت نکند یا اینکه عدم شرکت او باعث دورى از اهل بیت(علیهم‌السلام) مى‌شود؟
ج: بدیهى است که نمازِ واجب، مقدم بر فضیلت شرکت در مجالس عزادارى اهلبیت(علیهم‌السلام) است و ترک نماز و فوت شدن آن به بهانه شرکت در عزادارى امام حسین(علیه‌السلام) جایز نیست، ولى شرکت در عزادارى بهگونهاى که مزاحم نماز نباشد ممکن و از مستحبات مؤکد است.
9. در بعضى از هیأتهاى مذهبى مصیبتهایى خوانده مى‌شود که مستند به مقتل معتبرى نیست و از هیچ عالم یا مرجعى هم شنیده نشده است و هنگامى که از خواننده مصیبت از منبع آن سؤال مى‌شود، پاسخ مىدهند که اهل بیت(علیهم‌السلام) اینگونه به ما فهماندهاند و یا ما را راهنمایى کردهاند و واقعه کربلا فقط در مقاتل نیست و منبع آن هم فقط گفتههاى علما نمىباشد بلکه گاهى بعضى از امور براى مدّاح یا خطیب حسینى از راه الهام و مکاشفه مکشوف مى‌شود، سؤال من این است که آیا نقل وقایع از این طریق صحیح است یا خیر؟ و در صورتى که صحیح نباشد، تکلیف شنوندگان چیست؟
ج: نقل مطالب به‌صورت مزبور بدون اینکه مستند به روایتى باشد و یا در تاریخ ثابت شده باشد، وجه شرعى ندارد مگر آنکه نقل آن به عنوان بیان حال به حسب برداشت متکلّم بوده و علم به خلاف بودن آن، نداشته باشد و تکلیف شنوندگان نهى از منکر است به شرطى که موضوع و شرایط آن نزد آنان ثابت شده باشد.
10. از ساختمان حسینیه صداى قرائت قرآن و مجالس حسینى بسیار بلند پخش مى‌شود به‌طورى که صداى آن از بیرون شهر هم شنیده مى‌شود واین امر منجر به سلب آسایش همسایگان شده است و مسئولین و سخنرانان حسینیه اصرار به ادامه آن دارند، این عمل چه حکمى دارد؟
ج: اگر چه اقامه مراسم و شعائر دینى در زمانهاى مناسب در حسینیه از بهترین کارها و جزو مستحبات مؤکد مىباشد، ولى واجب است برگزارکنندگان مراسم و عزاداران تا حد امکان از اذیّت و ایجاد مزاحمت براى همسایگان بپرهیزند هرچند با کمکردن صداى بلندگو و تغییر جهت آن به طرف داخل حسینیه باشد.
______________________________
* منطبق بر فتاوای مقام معظم رهبری